De Corona pandemie die momenteel over de wereld trekt zorgt voor een enorme afname in vluchtbewegingen. Naast vliegtuigen die stil staan, zijn er ook veel mensen die gedwongen thuiswerken en minder kilometers afleggen in de auto. KLM is reeds gedwongen om 1500-2000 FTE’s te ontslaan. Wat is het effect van het COVID-19 virus op de CO2 uitstoot? En wordt er met deze nieuwe manier van werken meer CO2 verbruikt door bijvoorbeeld elektriciteit? Dit zijn vragen die veel mensen momenteel bezig houden.

Corona impact

Op het moment van schrijven zijn de Europese landen Italie, Spanje en Frankrijk in lockdown. Scholen, horeca en de meeste winkels zijn gesloten. Iedereen werkt vanuit huis of werkt niet. Het vliegverkeer tussen Europese landen, China en de Verenigde Staten is volledig lamgelegd. Reisorganisaties Sunweb en Corendon hebben voor de maand Maart al haar vakanties geannuleerd. Reizigers worden gecompenseerd met corona vouchers. Wie in de buurt van Schiphol komt ziet dat de eens zo drukke landingsbanen, momenteel minimaal gebruikt worden. Wat doet dit met de CO2 uitstoot? Het virus heeft in ieder geval gezorgd voor een wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Dit wordt voor namelijk veroorzaakt door de afname van het vliegverkeer, maar ook door de daling in industriele activiteiten in China en een lagere vraag naar olie.

CO2 Reductie China

China is verantwoordelijk voor de meeste CO2 uitstoot ter wereld. Experts hebben een inschatting gemaakt van de hoeveelheid CO2 die minder uitgestoten is in China. Als gevolg van de Corona crisis wordt geschat dat de uitstoot 25% lager lag dan normaal.

Impact Corona op CO2 in Nederland

De geschiedenis leert ons dat wereldwijde rampen de nijging hebben om tijdelijk de CO2-uitstoot te verlagen. Het ligt dus in de lijn der verwachting dat dat ook in Nederland en geheel Europa gebeurt. In 2008 was er een economische crisis die ook zorgde voor een tijdelijke daling in CO2 uitstoot. Toch is het lastig te zeggen wat de exacte impact op lokaal niveau is. De impact op CO2 uitstoot in Nederland is afhankelijk van de veranderingen waarop mensen hun dagelijks leven indelen. Je kan hierbij denken aan de manier waarop er boodschappen gedaan worden. Je merkt momenteel dat Nederlanders aan het hamsteren zijn. Deze extra consumptie, op grote schaal ook via bezorgdiensten van Picnic, Jumbo en Albert Hein zorgt voor extra uitstoot. Daarnaast wordt er meer energie verbruikt door huishoudens die thuisblijven, meer tv kijken en de verwarming langer laten draaien. Aan de andere kant wordt er flink minder auto gereden. Er stonden tijdens de spits nauwelijks files.

Gedragsverandering door Corona

Klimaatwetenschappers uit de hele wereld buigen zich momenteel over dit vraagstuk. Wat in ieder geval duidelijk wordt is dat als iets gedwongen CO2 positief verandert, dat op andere plekken weer een negatief effect kan worden. Als voorbeeld: rondom Seattle is een afname van verkeer gesignaleerd. Dit levert een daling in uitstoot op. Een bijeffect is dat er harder gereden wordt, doordat er meer ruimte op de weg is. Doordat er harder gereden wordt neemt de uitstoot per auto toe. Verder zorgt corona ervoor dat meer mensen gaan thuiswerken en daardoor het openbaar vervoer mijden. Aan de andere kant is er een groep reizigers die vanwege besmettingsgevaar geen gebruik meer maakt van het OV en juist voor de auto kiest.

Conclusie: Klimaatverandering of gedragsverandering door Corona

Het is duidelijk dat op de korte termijn enorm bespaart wordt op CO2 uitstoot. Het is nog te vroeg om hier een exact nummer op te plakken. Geen enkele klimaatdeskundige zou een crisis verwelkomen, maar men kan zeker van de huidige situatie leren. Wat kunnen we anders, slimmer en beter doen? Is het daadwerkelijk nodig om overal kantoren te bouwen en hier dagelijks naartoe te reizen als een groot gedeelte van het werk ook vanuit huis gedaan kan worden? Los van de impact op mensen is economische ontwrichting geen manier om op lange termijn een beter klimaat te bereiken. Het zorgt namelijk ook voor negatieve impact op innovatie in bijvoorbeeld de energiesector. We worden momenteel gedwongen tot creatief denken, laten we dit vasthouden ook als straks hopelijk deze crisis weer onder controle is.